8 กันยายน 2557

โกฐ...สารพัดชนิด

ต่อจาก blog เรื่อง "โกฐจุฬา" ผมขออนุญาตขยายาความคำว่า "โกฐ" ซึ่งเป็น ชื่อเครื่องยาสมุนไพรจําพวกหนึ่ง ได้จากส่วนต่าง ๆ ของพืช มีหลายชนิด คือ

โกฐทั้ง ๕ ได้แก่ โกฐหัวบัว โกฐสอ โกฐเขมา โกฐเชียง โกฐจุฬาลัมพา มีสรรพคุณแก้ไข้เพื่อเสมหะ หืดไอ แก้โรคปอด โรคในปากคอ แก้ลมในกองธาตุ ชูกำลัง บำรุงโลหิต

โกฐทั้ง ๗ มี โกฐกระดูก โกฐก้านพร้าว เพิ่มเข้าไปในโกฐทั้ง ๕ มีสรรพคุณ แก้ไข้จับสั่น แก้ไข้เพื่อเสมหะ แก้หืดไอ แก้โรคในปอด แก้ลมในกองธาตุ ชูกำลัง บำรุงโลหิต แก้ไข้เรื้อรัง แก้หอบ แก้สะอึก

โกฐทั้ง ๙ มี โกฐพุงปลา โกฐชฎามังสี เพิ่มเข้าไปในโกฐทั้ง ๗ มีสรรพคุณแก้ไข้จับ แก้ไข้เพื่อเสมหะ แก้หืดไอ แก้โรคปอด แก้โรคในปากคอ แก้ลมในกองธาตุ ชูกำลัง บำรุงโลหิต แก้ไข้เรื้อรัง แก้หอบ แก้สะอึก บำรุงกระดูก แก้ไข้ในกองธาตุอติสาร แก้ไส้ด้วนไส้ลาม ขับระดูร้าย

โกฐพิเศษอีก ๔ ชนิด คือ โกฐกักกรา โกฐกะกลิ้ง โกฐน้ำเต้า และโกฐจุฬา


หากเรามาดูชื่อวิทยาศาสตร์ของแต่ละโกฐจะพบว่าหมายถึงพืชต่อไปนี้

ชื่อภาษาไทยชื่อวิทยาศาสตร์ชื่อวงศ์ชื่อภาษาอังกฤษ
๑. โกฐหัวบัวLigusticum sinense หรือ
Ligusticum chuanxiong
UmbelliferaeLovage Root
๒. โกฐสอAngelica dahuricaUmbelliferaeDhurian angelica root
๓. โกฐเขมาAtractylodes lanceaCompositaeAtractylodes Rhizome
๔. โกฐเชียงAngelica sinensisUmbelliferaeAngelica root
๕. โกฐจุฬาลัมพาArtemisia annua
Artemisia pallens
Artemisia vulgaris
AsteraceaeSweet Wormwood
Davanam
Mugwort
๖. โกฐกระดูกSaussurea lappaCompositaeCostus
๗. โกฐก้านพร้าวPicrorrhiza kurroaScrophulariaceaePicrorhiza
๘. โกฐพุงปลาTerminalia chebulaCombretaceaeMyrobalan fruit
๙. โกฐชฎามังสีNardostachys grandifloraValerianaceaeSpikenard
๑๐. โกฐกักกราAnacyclus pyrethrumAsteraceaePellitory
๑๑. โกฐกะกลิ้ง หรือแสลงใจStrychnos nux-vomicaStrychnaceaeStrychnine tree
๑๒. โกฐน้ำเต้าRheum palmatumPolygonaceaeRhubarb
๑๓. โกฐจุฬาEupatorium capillifoliumAsteraceaeDog fennel


ตํารายาแผนโบราณ เขียนเป็น โกฎ โกฏ โกฏฐ์ โกด หรือ โกษฐ์ ก็มี

สนใจอ่านรายละเอียดของโกฐจุฬา โกฐจุฬาลัมพา และพืชชนิดอื่นที่มีลักษณะคล้ายกันได้ที่ http://my-experimental-farm.blogspot.com/2014/03/blog-post_18.html

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น